Rektum Kanseri Hakkında Bilmek İstedikleriniz
Rektum Kanseri: Risk Faktörleri, Tanısı, Evrelemesi ve Tedavi Yöntemleri
Prof. Dr. Mehmet Tahir Oruç – Rektum Kanseri Cerrahisi | Antalya
Rektum Kanseri Nedir?
Rektum, kalın bağırsağın son kısmı olup dışkının depolandığı ve anüs yoluyla vücuttan atıldığı bölgedir. Bu bölgede bulunan hücrelerin kontrolsüz çoğalması sonucu rektum kanseri gelişir. Çoğunlukla poliplerden kaynaklanır ve zamanla kansere dönüşebilir. Kolorektal kanser grubunda yer almasına rağmen, tedavi yaklaşımları kolon kanserinden farklılık gösterebilir.
Rektum Kanseri Risk Faktörleri
-
İleri yaş: 50 yaş üstünde görülme oranı artar.
-
Aile öyküsü: Ailede kolorektal kanser bulunması riski artırır.
-
Genetik sendromlar: Lynch Sendromu, FAP gibi kalıtsal hastalıklar.
-
Polip geçmişi: Daha önce tespit edilen bağırsak polipleri.
-
İnflamatuvar bağırsak hastalıkları: Ülseratif kolit, Crohn hastalığı.
-
Düşük lif, yüksek yağ içeren beslenme
-
Aşırı kırmızı ve işlenmiş et tüketimi
-
Obezite ve hareketsizlik
-
Sigara ve alkol kullanımı
-
Tip 2 diyabet ve insülin direnci
Rektum Kanseri Belirtileri
Erken evrede belirti vermeyebilir, ancak ilerleyen dönemlerde şu şikayetler görülebilir:
-
Rektal kanama
-
Dışkılama alışkanlıklarında değişiklik
-
Dışkıda kan veya mukus
-
Karın ağrısı ve kramp
-
Kansızlık (anemi)
-
Sebepsiz kilo kaybı
Rektum Kanseri Tanısı Nasıl Konur?
-
Rektal muayene (tuşe)
-
Kolonoskopi: Kitle ve poliplerin direkt görüntülenmesi
-
Biyopsi: Şüpheli dokudan örnek alınarak kesin tanı konur
-
Görüntüleme yöntemleri: MR, BT, PET-CT (metastaz taraması için)
-
CEA testi: Tümör belirteci olarak kullanılır
Rektum Kanseri Evreleri
Rektum kanseri, TNM sistemi ile evrelendirilir:
-
T (Tümör): Tümörün rektum duvarına yayılımı
-
N (Lenf nodları): Lenf bezlerine yayılım
-
M (Metastaz): Uzak organlara sıçrama (karaciğer, akciğer)
Evreler:
-
Evre 0: Yüzeyel tümör, karsinoma in situ
-
Evre I: Tümör sadece duvar içinde
-
Evre II: Duvarı aşmış, lenf tutulumu yok
-
Evre III: Lenf nodlarına yayılım var
-
Evre IV: Uzak organ metastazı mevcut
Rektum Kanseri Tedavi Yöntemleri
1. Multidisipliner Tedavi Yaklaşımı
Tedavi; tümörün evresi, yerleşimi ve hastanın genel durumu göz önünde bulundurularak uzman ekip tarafından planlanır.
2. Neoadjuvan Tedavi (Cerrahi Öncesi)
Radyoterapi ve/veya kemoterapi uygulanarak tümör küçültülür, cerrahi başarısı artırılır ve lokal nüks riski azaltılır.
3. Cerrahi Tedavi
-
Total Mezorektal Eksizyon (TME): Altın standart; tüm rektum ve çevresindeki dokular çıkarılır.
-
Anterior Rezeksiyon: Üst ve orta rektum tümörlerinde uygulanır, bağırsak bütünlüğü korunabilir.
-
Abdominoperineal Rezeksiyon (APR): Alt rektum tümörlerinde tercih edilir; kalıcı kolostomi gerekebilir.
-
Laparoskopik ve Robotik Cerrahi: Minimal invaziv yöntemler, daha az ağrı ve hızlı iyileşme sağlar.
4. Adjuvan Tedavi (Cerrahi Sonrası)
Cerrahiden sonra kalan kanser hücrelerini yok etmek ve tekrarlamayı önlemek için:
-
Kemoterapi
-
Kemoradyoterapi (özellikle Evre II ve III hastalarda)
5. Hedefe Yönelik ve İmmünoterapi
-
Anti-VEGF / Anti-EGFR ajanları: Bevacizumab, Cetuximab, Panitumumab (yalnızca RAS mutasyonu olmayan hastalarda)
-
İmmünoterapi: MSI-H ve dMMR tümörlerde Pembrolizumab, Nivolumab
Rektum Kanseri Sonrası Takip ve Yaşam Kalitesi
-
5 yıl boyunca düzenli takip gerekir.
-
Kolonoskopi, CEA testi, MR veya BT görüntülemeleri düzenli yapılır.
-
Beslenme, fiziksel aktivite ve psikolojik destek, yaşam kalitesini artırmada önemlidir.
Sonuç
Rektum kanseri erken teşhis edildiğinde başarıyla tedavi edilebilen bir hastalıktır. Modern cerrahi teknikler, etkili kemoterapi-radyoterapi protokolleri, hedefe yönelik tedaviler ve immünoterapi ile yaşam süresi ve kalitesi artmaktadır.
Uzman Görüşü
Prof. Dr. Mehmet Tahir Oruç | Rektum Kanseri Cerrahisi – Antalya
“Rektum kanserinde erken tanı ve doğru tedavi seçimi, hastanın yaşam süresini ve kalitesini doğrudan etkiler. Günümüzde modern cerrahi ve onkolojik yaklaşımlar sayesinde başarılı sonuçlar alınmaktadır.”