Gastroözofageal Reflü Hastalığı (GERD) Nedir?

Gastroözofageal Reflü Hastalığı (GERD), mide asidinin yemek borusuna (özofagusa) geri kaçması sonucu gelişen kronik bir sindirim sistemi hastalığıdır. Normalde mide ile yemek borusu arasında bulunan alt özofagus sfinkteri (LES), mide asidinin yukarı kaçmasını önler. Ancak bu kapakçık işlevini yitirdiğinde veya zayıfladığında asit yemek borusuna çıkar ve rahatsız edici belirtiler oluşturur. Reflü hastalığı günümüzde dünya genelinde yaygın bir şekilde görülmektedir. Özellikle yanlış beslenme alışkanlıkları ve hareketsiz yaşam tarzı, hastalığın görülme sıklığını artırmıştır.

---

Reflü Hastalığı Belirtileri

• Göğüste yanma hissi (heartburn), özellikle yemeklerden sonra veya yatarken

• Ağıza acı su veya yemek artığı gelmesi (regürjitasyon)

• Göğüs ağrısı (kalp ağrısı ile karışabilir)

• Kronik kuru öksürük

• Boğazda gıcık hissi veya boğazda yumru hissi

• Ses kısıklığı ve ses değişiklikleri

• Yutma güçlüğü

• Mide bulantısı

• Diş minesinde aşınma (asit nedeniyle)

Belirtiler haftada iki defadan fazla yaşanıyorsa reflü hastalığı düşünülmelidir.

---

Reflü Hastalığının Nedenleri

• Alt özofagus sfinkterinin zayıflaması

• Mide fıtığı (hiatal herni)

• Aşırı kilolu veya obez olmak

• Sigara ve alkol kullanımı

• Hamilelik

• Stres ve anksiyete

• Uzun süre aç kalma ve aşırı yemek yeme

• Baharatlı, yağlı, asitli yiyecekler ve gazlı içecekler

• Kafein ve çikolata tüketimi

• Yatmadan hemen önce yemek yemek

• Düzensiz yaşam tarzı ve hareketsizlik

---

Reflü Hastalığı Tanısı

• Fizik muayene ve detaylı tıbbi öykü

• Üst gastrointestinal endoskopi (gastroskopi) ile özofagus ve mide incelemesi

• 24 saat pH metre testi ile yemek borusuna asit kaçışının ölçülmesi

• Özofagus manometrisi ile kas fonksiyonlarının değerlendirilmesi

• Baryumlu özofagus grafisi ile reflü ve fıtık araştırması

---

Reflü Hastalığının Komplikasyonları

• Özofajit (yemek borusu iltihabı)

• Barrett özofagusu (yemek borusu hücrelerinde değişim)

• Özofagus ülseri ve kanama

• Yemek borusunda darlık gelişimi

• Yemek borusu kanseri riski

• Uyku bozuklukları ve yaşam kalitesinde düşüş

---

Reflü Hastalığının Tedavi Yöntemleri

Yaşam Tarzı Değişiklikleri:

• Az ve sık öğünler tüketmek

• Yatmadan 2-3 saat önce yemek yemeyi bırakmak

• Baş kısmı yüksek yatakta uyumak

• Obezite varsa kilo vermek

• Alkol, sigara, kafein ve gazlı içeceklerden uzak durmak

• Yağlı, baharatlı ve kızartılmış yiyecekleri azaltmak

• Bol su tüketmek

• Stres yönetimi ve düzenli egzersiz yapmak

İlaç Tedavisi:

• Proton Pompa İnhibitörleri (omeprazol, lansoprazol, pantoprazol)

• H2 reseptör blokerleri (famotidin, ranitidin)

• Antiasitler (hızlı rahatlama sağlar)

• Prokinetik ilaçlar (metoklopramid gibi)

Cerrahi Tedavi:

• Medikal tedaviye yanıt vermeyen vakalarda

• Laparoskopik fundoplikasyon (Nissen Fundoplikasyonu) en yaygın yöntem

• Kapakçığın güçlendirilmesi ve mide fıtığının onarılması

• Alternatif olarak LINX sistemi veya endoskopik tedaviler

---

Reflü Hastalığı İyileşir mi?

Doğru tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleri ile reflü büyük ölçüde kontrol altına alınabilir. Hafif ve orta dereceli vakalar tamamen iyileşebilir. Kronik vakalarda ise tedavi uzun süreli olabilir. Cerrahi yöntemler yüksek başarı sağlar.

---

Reflüden Korunma Önerileri

• Düzenli ve dengeli beslenmek

• Uyku düzenine dikkat etmek

• İdeal kiloyu korumak

• Sigara ve alkolü bırakmak

• Stres yönetimi yapmak

• Yatmadan önce yemek yememek

• Hareketli bir yaşam tarzı benimsemek

---

Sık Sorulan Sorular

• Reflü hastalığı tamamen iyileşir mi?
  Hafif reflü yaşam tarzı değişikliği ile iyileşirken ileri vakalarda cerrahi gerekebilir.

• Reflü tehlikeli midir?
  Tedavi edilmezse yemek borusu kanseri riskini artırabilir. Erken tanı önemlidir.

• Reflü hastaları nasıl beslenmeli?
  Baharatlı, yağlı ve gazlı içeceklerden kaçınılmalı, küçük porsiyonlar tercih edilmelidir.

• Reflü ameliyatı kalıcı çözüm müdür?
  Uygun hastalarda yüksek başarı oranı ve kalıcı iyileşme sağlar.

---

Sonuç

Gastroözofageal reflü hastalığı yaygın ve tedavi edilebilir bir sağlık sorunudur. Yaşam kalitesini artırmak için erken tanı ve doğru tedavi büyük önem taşır. Belirtiler varsa uzman doktora başvurulmalıdır.