Hemoroid Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Detaylı Tedavi Yöntemleri

Hemoroid Nedir?
Hemoroid (basur), anorektal bölgede bulunan damar yastıkçıklarının şişmesi ve genişlemesi sonucu oluşan yaygın bir rahatsızlıktır. Hemoroidler, normalde dışkının kontrolünde görev alan damarsal yapılardır; ancak çeşitli nedenlerle bu damarlar şişerek rahatsızlık ve sorun yaratabilir. İç (internal) ve dış (external) olmak üzere iki türü vardır. İç hemoroidler rektumun iç kısmında, dış hemoroidler ise anüs çevresinde bulunur. Dünya genelinde yetişkinlerin yaklaşık %50’sinde yaşamlarının bir döneminde görülür.

---

Hemoroid Belirtileri Nelerdir?

• Makat bölgesinde ağrı ve yanma

• Tuvalet sonrası veya ara sıra taze parlak kırmızı kanama

• Makat çevresinde şişlik veya yumru hissi

• Kaşıntı ve tahriş

• Dışkılama sırasında ağrı, zorlanma

• İç hemoroidde bazen dışkı yaparken dışarı doğru sarkma (prolapsus)

• Dış hemoroidde ise ağrılı ve şişlikli kitleler

---

Hemoroid Neden Oluşur?

• Kabızlık ve zorlanarak dışkılama

• Uzun süreli oturma veya hareketsizlik

• Gebelik ve doğum

• Aşırı kilo ve obezite

• Genetik yatkınlık

• Yaşlanma (dokuların elastikiyet kaybı)

• Ağır kaldırma ve fiziksel zorlanma

• Beslenme alışkanlıkları (lif azlığı)

• Alkol ve baharatlı yiyecek tüketimi

---

Hemoroid Dereceleri Nelerdir?

• 1. Derece: Sadece rektum içinde şişlik, dışa çıkma yok.

• 2. Derece: Dışkılama sırasında dışarı çıkar, sonra kendiliğinden içeri girer.

• 3. Derece: Dışarı çıkar ve elle içeri itilebilir.

• 4. Derece: Sürekli dışarıda kalır, elle içeri itilemez.

---

Hemoroid Tanısı Nasıl Konur?

• Fizik muayene: Makat çevresinde dış hemoroid değerlendirilir.

• Anoskopi: Anüs ve rektumun iç kısmı incelenir.

• Rektoskopi veya kolonoskopi: Kanama veya diğer hastalıkların ayırıcı tanısında kullanılır.

---

Hemoroid Tedavi Yöntemleri

1. Evde ve Konservatif Tedavi

• Lifli diyet: Kabızlığı önlemek için sebze, meyve, tam tahıl tüketimi

• Bol su içmek: Dışkının yumuşak kalmasını sağlar

• Ilık oturma banyosu: Günlük 10-15 dakika makat kaslarını rahatlatır

• Ağrı kesiciler ve anti-inflamatuar kremler: Ağrıyı azaltır, iltihabı kontrol altına alır

• Kabızlığı önleyen ilaçlar (müshil vb.)

• Makat hijyenine dikkat: Sert tuvalet kağıdı yerine yumuşak peçete veya ılık su kullanımı

2. Minimal İnvaziv Yöntemler

• Lastik bant ligasyonu: İç hemoroid damarlarına lastik bant takılarak kan akışı kesilir ve dokular küçülür

• Skleroterapi: Hemoroid damarlarına sklerozan madde enjeksiyonu ile damar sertleştirilir

• Infrared koagülasyon: Kızılötesi ışınlarla hemoroid dokusu yakılır

• Kriyoterapi: Hemoroid dokusunun dondurulması yöntemi

3. Cerrahi Tedavi

• Hemoroidektomi: Hemoroid dokusunun cerrahi olarak çıkarılması

• Stapler Hemoroidopeksi: Prolapsus yapan iç hemoroidin cerrahi olarak düzeltilmesi

• Laser ve diğer yeni teknikler: Daha az ağrı ve hızlı iyileşme sağlar

Cerrahi tedavi genellikle 3. ve 4. derece hemoroidlerde tercih edilir.

---

Hemoroid Tedavisinde Hangi Yöntem Seçilmeli?
Tedavi seçimi, hemoroidin derecesi, belirtilerin şiddeti, hastanın genel durumu ve yaşam kalitesi göz önünde bulundurularak yapılır. Hafif ve orta dereceli hemoroidlerde öncelikle konservatif ve minimal invaziv yöntemler tercih edilir. İleri vakalarda cerrahi gerekebilir.

---

Hemoroid Tedavisi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Ağır kaldırmaktan kaçının

• Bol sıvı tüketin, lifli beslenin

• Düzenli tuvalet alışkanlığı kazanın

• Hijyene özen gösterin

• Düzenli egzersiz yapın

• Doktor kontrollerini aksatmayın

---

Hemoroid Tedavisi Hakkında Sık Sorulan Sorular

• Hemoroid kendiliğinden geçer mi?
  Küçük hemoroidler bazen yaşam tarzı değişiklikleriyle kontrol altına alınabilir ancak tamamen geçmesi zordur.

• Hemoroid ameliyatı ne kadar sürer?
  Genellikle 30-60 dakika arasında değişir.

• Ameliyat sonrası ağrı olur mu?
  Evet, ancak uygun ağrı kesicilerle kontrol altına alınabilir.

• Hemoroid tekrarlayabilir mi?
  Evet, özellikle yaşam tarzı değişikliği yapılmazsa tekrarlama riski vardır.

---

Sonuç
Hemoroid, yaşam kalitesini etkileyen ancak doğru tanı ve tedaviyle başarıyla yönetilebilen bir anorektal hastalıktır. Erken dönemde tedavi ve yaşam tarzı değişikliği ile şikayetler azaltılabilir. Şiddetli veya tekrarlayan vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir. Makat bölgesinde kanama, ağrı veya şişlik fark ettiğinizde mutlaka uzman bir doktora başvurun.